Alfabet Liderki – B jak Bliskość
15 czerwca 2021
Kolejna litera w Alfabecie Liderki to B, B jak Bliskość.
Bliskość kojarzy nam się z relacjami uczuciowymi w związku, z rodziną, przyjaciółmi. Jest to podstawowa potrzeba człowieka, dzięki której może wzrastać i czuć się chciany, kochany, akceptowany. Bliskość to cudowne uczucie, które możemy sobie i komuś podarować. Jeśli ją czujemy, może to być fundament i energia do działań na innych polach, bo świadomość, że mamy te zaufane osoby sprawia, że czujemy się bezpiecznie.
Eksperyment na małpkach
Psycholog Kinga Tucholska mówi, że bliskość to podstawowa ludzka potrzeba. Ważniejsza nawet od potrzeby zaspokojenia głodu. Co w zasadzie mówi wszystko o jej sile i randze.
Na dowód tego przytacza pewien eksperyment. Harry Harlow, amerykański psycholog, prowadził w latach 50. znane badania nad rezusami. Małym małpkom, oddzielonym od mamy, dano do wyboru dwie figurki – jedną drucianą, ale dającą jedzenie, i drugą – miłą w dotyku, przypominającą dorosłą małpkę, ale nie karmiącą. Małe małpki wybierały zawsze tę drugą, dobrą do przytulenia figurkę. Szukały kontaktu. Na zdjęciach widać je, trzymające się kurczowo tej włochatej niby-mamy, i wychylające się, żeby jednak złapać jakiś pokarm od tej drugiej, drucianej.
Bliskość jako warunek do życia
Nad ludźmi aż tak brutalnych badań nie prowadzono, ale wyniki obserwacji dzieci pozbawionych fizycznego i emocjonalnego kontaktu z osobami bliskimi, jakie prowadził w podobnym czasie René Spitz, skłaniają do podobnych wniosków. W 1935 r. Spitz rozpoczął badania w dziedzinie rozwoju dziecka. Był jednym z pierwszych, którzy wykorzystali bezpośrednią obserwację dziecka jako metodę eksperymentalną – porównując zarówno zdrowe, jak i niezdrowe osoby. Jego największy wkład naukowy pochodzi z badań nad skutkami deprywacji matek i niedoboru emocjonalnego u niemowląt. Rene Spitz udowodnił, że brak kontaktu dziecka z opiekunem polegającego na dotykaniu, przytulaniu, głaskaniu, całowaniu prowadzi do gwałtownego obniżenia odporności układu immunologicznego i nerwowego. W skrajnych przypadkach brak kontaktu dziecka z kimś, kto się o nie troszczy, może doprowadzić do takiego osłabienia organizmu, które kończy się śmiercią, nawet pomimo dobrej opieki poza emocjonalnej. Te dzieci, które otrzymały niezbędne minimum czułości, aby przeżyć, rozwijały się fizycznie i psychicznie znacznie lepiej. Zaskakujące, prawda? Bliskość to potęga, podstawa rozwoju zdrowego psychicznie człowieka. Jeśli jej zabraknie, możemy borykać się z lękiem, który podświadomie sabotować będzie wszelkie nasze relacje.
Uważność kluczem do zdrowej bliskości
Jednak zdrowa bliskość na etapie dorosłym wbrew pozorom to nie jest wyłącznie naturalne uczucie płynące z nas ot, tak. To również balans, który warto osiągnąć, ponieważ bywa, że dochodzi do sytuacji, kiedy to ktoś przytłacza nas swoją obecnością lub my za bardzo narzucamy się komuś. A wtedy na to piękne uczucie padają cienie, ostre i duże cienie. Bliskość może przerodzić się w uciążliwą natarczywość, a więc granica interpretacji dla obu zainteresowanych stron może być dosyć cienka. Jak tego uniknąć? Uważnością. Uważnym obserwowaniem tej drugiej osoby i reagowaniem na sygnały z jej strony. Jeśli będziesz uważna, to zadasz również sama sobie pytanie, czy dana bliskość Cię nie przytłacza. Czy wolałabyś mieć trochę więcej przestrzeni dla siebie, na przykład w związku.
Bliskość to sztuka słuchania, zaakceptowania i zrozumienia, które powodują, że dana osoba jest dla nas zaufaną i ważną. Warunkiem budowanie bliskości jest podejście jak u dziecka, bez oczekiwań, z ciekawością i wrażliwością. Jeśli podchodzisz do człowieka z zestawem oczekiwań, to z góry narzucasz mu jakąś swoją projekcję, koncepcję, wizję, zamykając się na jego unikalność. To droga donikąd, zarówno w związku z partnerem, który nie musi być tym idealnym, którego sobie wyobraziłeś, bo może Cię zaskoczyć czymś innym, być osobą zupełnie odmienną, a wartościową. To również podstawa relacji z dzieckiem, aby nie narzucać mu własnych ambicji, tłamsząc jego indywidualny potencjał. To także wygaszacz przyjaźni, ponieważ oczekując zbyt wiele, możemy przytłoczyć przyjaciela swoimi wymaganiami. Jest to trudne, ponieważ jesteśmy wychowywane w atmosferze oczekiwań, często wysokich. Wyzwolenie się z tego będzie kierunkiem do budowania wspaniałej, zdrowej bliskości z różnymi osobami, na których Ci zależy. I czymś innym jest wyartykułowanie swoich potrzeb, a czym innym oczekiwanie czegoś w milczeniu. Pamiętaj o tym.
Ale bliskość jest również jednym z talentów według testu Gallupa. Jego definicja brzmi:
Talent Bliskość (Relator) jest talentem budowania relacji. Osoby, które wyróżnia ta cecha, charakteryzuje chęć otaczania się osobami, które są im bliskie. Lubią spędzać czas z rodziną i najbliższymi przyjaciółmi. Wolą pracować z osobami, które znają. Najlepiej pracują ze swoimi przyjaciółmi. Są typem słuchacza i dają nowo poznanym ludziom dużo czas, zanim upewnią się, że chcą się do tej osoby zbliżyć. Tworzą wyjątkową atmosferę lojalności i zażyłości. Świetnie budują długoterminowe relacje z innymi, pod warunkiem, że mają na to czas, a ludzie, z którymi pracują, szanują ich potrzebę oswojenia się z nowymi osobami.
Jeśli jesteś szczęśliwą posiadaczką tego talentu, to masz wszelkie predyspozycje do zbudowania trwałych relacji w życiu prywatnym i zawodowym, a wynika to przede wszystkim z tego, że jesteś dobrym słuchaczem, budzisz zaufanie i jesteś lojalna. Towar deficytowy w obecnych czasach. Są jednak i gorsze strony tego talentu, na przykład fakt, że nie jesteś zbyt otwarta na nowych ludzi, bo wolisz grono sprawdzonych znanych od dawna osób. W biznesie może to być pułapką, jeśli tylko popracujesz trochę nad sposobem praktykowania bliskości, to będziesz mistrzem budowania zaangażowanego zespołu, ujmującą bizneswoman, czy świetnym, wzbudzającym zaufanie współpracownikiem.
Idealną lekturą dla osoby, która chce dowiedzieć się więcej o bliskości, jest książka „Z wielką odwagą. Jak odwaga bycia wrażliwym zmienia to, jak żyjemy i kochamy, jakimi jesteśmy rodzicami i jak przewodzimy” B. Brown.
W tym temacie polecamy ciekawy wykład: Od samotności do bliskości, czyli o relacjach z sobą i z innymi – dr Katarzyna Waszyńska
https://www.youtube.com/watch?v=ZM7dSq_lkl4&t=19s
Dbaj o bliskość Liderko, z tymi osobami, na których bardzo Ci zależy i z otwartym sercem na te, które mogą wejść do Twojego życia!
Aleksandra Biszczad